Παρασκευή 20 Μαρτίου 2015

Οξιά

Σήμερα θα σας πούμε για την οξιά
Είναι δέντρο μεγάλο, μέχρι 35 μέτρα ύψος, φυλλοβόλο με κορμό ευθύ, λείο, ομαλό, με λεπτό φλοιό, γκριζωπό και κόμη που αφήνει το φως να περνάει Η οξιά σε νεαρή ηλικία είναι κωνική ενώ όταν το δέντρο γεράσει μετατρέπεται σε πλατιά θολωτή. Φυτρώνει σε υψόμετρο από 500 μ. μέχρι 1800 μ.


Τα φύλλα της είναι κατ'εναλλαγή δίσειρα, επιμήκη ελλειψοειδή ως αντίστροφα ωοειδή μήκους 5-15 εκ. και πλάτους 2,5-8 εκ. πολύ ή λίγο οξύκορφα, χνουδωτά στα χείλη με χρώμα ανοιχτό πράσινο, σχεδόν κίτρινο, όταν είναι νεαρή, πράσινο σκούρο και γυαλιστερό αργότερα, που γίνεται κατά το φθινόπωρο κόκκινο, σχεδόν αιματόχρουν και δίνει στο δάσος ανταύγειες φλόγας, ιδίως καθώς διαπερνάται από τις ακτίνες του ηλίου.
Τα άνθη δεν έχουν εντυπωσιακή όψη, τα άρρενα είναι ενωμένα κατά μακρόμισχους σφαιρικούς ιούλους και τα θήλεα ανά 2-3 μέσα σε ένα κοκκινωπό κύπελλο που σκεπάζεται από βράκτια. Κατά τον Οκτώβριο ωριμάζουν οι καρποί, που είναι κλεισμένοι σε καρποφόρο περίβλημα(κύπελλο), αγκαθωτό,το οποίο μπορεί να ανοίγει με 4-6 ανοίγματα, αφήνοντας να πέσουν δύο γωνιώδη, τριγωνικά σπέρματα (κάρυα).
Το ξύλο της οξιάς έχει πολλές χρήσεις: ως καύσιμη ύλη, παράγει εξαιρετικό κάρβουνο, ενώ η ξυλεία από οξιές με υψηλό κορμό, αφού πρώτα υποστεί στέγνωμα για να ελαττωθεί το μειονέκτημα της ελαστικότητας, είναι κατάλληλη για την επιπλοποιία, την τορνευτική κλπ. Επίσης τα σπέρματα κάρυα της οξιάς είναι πολύ πλούσια σε άμυλο και ελαιούχες ουσίες, κι αποτελούν τροφή για τους χοίρους. Από τα σπέρματα εξάγεται ένα έλαιο που έχει την ιδιότητα να μη ταγγίζει και χρησιμοποιείται ως φωτιστικό ή ως εδώδιμο.
Σπουδαία είναι και η χρήση του κρεοζώτου στη φαρμακευτική ως αποχρεμπτικού βακτηριοστατικού, το οποίο παράγεται κατά την ξηρή απόσταξη του ξύλου της οξιάς.
Σε κάποιες περιοχές όπου η οξιά δεν υπήρχε σε αφθονία, επικράτησε να λέγεται φηγός η βελανιδιά ή ένα είδος βελανιδιάς. Η πιο διάσημη φηγός ήταν αυτή του μαντείου της Δωδώνης από την οποία οι ιερείς του έπαιρναν τους χρησμούς ερμηνεύοντας το θρόισμα των φύλλων της σε συνδυασμό με άλλους ήχους του περιβάλλοντός τους.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου